Fyto-oestrogenen beïnvloeden puberteit?
Fyto-oestrogenen beïnvloeden puberteit?

De invloed van fyto-oestrogenen op de puberteit blijft erg onzeker, maar ze lijken haar uit te stellen eerder dan te vervroegen. Dat leiden Peruviaanse onderzoekers af uit alle evidentie die ze konden vinden. Daarbij gaven ze meer waarde aan prospectief bevolkingsonderzoek dan uit dwarsdoorsnedeonderzoek.

De laatste jaren is de bezorgdheid toegenomen dat de puberteit steeds vroeger aanvangt. Vroegtijdige puberteit is bij vrouwen geassocieerd met polycysteus-ovariumsyndroom, borstkanker en insulineresistentie. Onderzoekers leggen moderne factoren zoals insecticiden, plastics, cosmetica en voeding voor als mogelijke oorzaken. Als voedingscomponent zijn de fyto-oestrogenen controversieel.

Die bezorgdheid komt vooral van dierstudies. Daarin worden vaak te hoge dosissen gebruikt, al is dat zeker niet altijd het geval. Twee klinische studies konden geen invloed aantonen van fyto-oestrogenen op de aanvang van de puberteit. Klinische studies hebben echter het gebrek dat ze van te korte duur zijn.

Bevolkingsstudies kunnen een beter beeld schetsen van de langetermijngevolgen van fyto-oestrogenen, vooral die van soja. Maar de resultaten van de dwarsdoorsnedestudies liggen niet op dezelfde lijn als die van de prospectieve studies. Een Chinese prospectieve cohortstudie vond dat consumptie van soja de puberteit verlaatte en een studie uit de VS vond dat de inname van flavonol (maar van lignaan niet) de ontwikkeling van de borsten vertraagde. Omdat prospectieve cohortstudies meer zekerheid bieden over oorzaak en gevolg, hechten de onderzoeker er het meeste belang aan.

Dit allemaal biedt weinig uitsluitsel, omdat sojaconsumptie bij jongeren andere gezonde leefgewoonten kan markeren. In dwarsdoorsnedeonderzoek werd soms gekeken naar soja in babyvoeding, wat dus de consumptie van soja weerspiegelt tijdens de eerste levensjaren. Mogelijk hebben de fyto-oestrogenen op die leeftijd wel een negatieve impact op de hormoonhuishouding. Soja is ook niet de enige voedingsbron van fyto-oestrogenen, maar is bijna altijd de enige bron waarmee rekening gehouden wordt.

Referenties

Palma-Lozano D, Tapia-Sequeiros G, Uribe-Cavero LJ et al. Phytoestrogenic Food Intake and the Early Development of Pubertal Characteristics: A Scoping Review and Evidence Assessment. Sage Open Pediatr. 2025; 12:30502225251361989 doi:10.1177/30502225251361989