De in onderzoek gevonden negatieve associaties tussen consumptie van soja en de kans op hart- en vaatziekten is in een recente meta-analyse1 bevestigd. Daarin zijn alleen RCT’s opgenomen waarin de effecten zijn nagegaan voor de belangrijke risicogroep van diabetici. Verschillende parameters voor deze ziekten verbeterden, andere deden dat niet.
In 2017 verscheen al een meta-analyse2, toen alleen op basis van observatiestudies, die een preventieve werking van soja liet zien. De hier besproken analyse wijkt daarvan af doordat alleen gerandomiseerde klinische studies zijn beoordeeld voor zover deze mensen met diabetes type 2 betroffen. Maar ook dan blijkt soja een gunstige invloed te hebben.
Tot maart 2021 werden 22 studies met in totaal 867 deelnemers uit medische databases in de meta-analyse opgenomen. De positieve effecten betroffen een significante verlaging van de serumconcentratie van triglyceriden, totaal cholesterol, LDL-cholesterol en C-reactief proteïne (CRP). Daar stond tegenover dat er geen effect werd gevonden op HDL-cholesterol, nuchtere bloedglucose, nuchtere insuline, HbA1c (gemiddelde bloedglucosespiegel over langere tijd), HOMA-IR (maat van insulineresistentie), BMI en zowel systolische als diastolische bloeddruk.
Na subgroepanalyse werden nog twee gunstige effecten gevonden. Wanneer patiënten bij aanvang een verhoogde nuchtere bloedglucose hadden van meer dan 126 mg/dL (een van de redenen om de diagnose diabetes te stellen), werd deze door soja significant verlaagd. Hetzelfde gold voor degenen die meer dan 30 gram soja per dag namen. Een ander positief gevolg betrof personen die al aan het begin van de studie hypertensie hadden van meer dan 135 mmHg (een grenswaarde voor normale bloeddruk). Door consumptie van soja nam bij hen de systolische bloeddruk af.
1 Asbaghi O, Ashtary-Larky D, Mousa A, et al. The Effects of Soy Products on Cardiovascular Risk Factors in Patients with Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis of Clinical Trials. Adv Nutr. 2021 Sep 30;13(2):455–73.
2 Yan Z, Zhang X, Li C, et al. Association between consumption of soy and risk of cardiovascular disease: A meta-analysis of observational studies. Eur J Prev Cardiol. 2017 May;24(7):735-747.