Bariatrische of metabole chirurgie verlaagt in sterke mate de kans op overlijden bij mensen met ernstig overgewicht. Dat blijkt uit een vergelijkende, retrospectieve studie1 onder bijna 22.000 personen die al dan niet geopereerd werden om met obesitas verbonden gezondheidsproblemen vóór te zijn. Tevens komt uit een gerandomiseerde studie2 naar voren dat metabole chirurgie in geval van niet-alcoholische steatohepatitis (NASH) méér effect heeft dan verandering van leefstijl.
Voor eerstgenoemd onderzoek werden 21.837 deelnemers gematcht naar leeftijd, sekse, BMI en datum van chirurgie. Zij werden gemiddeld 13,2 jaar gevolgd, oplopend tot soms 40 jaar. De sterfte door alle oorzaken lag onder degenen die metabole chirurgie ondergingen 16% lager dan onder degenen die niet werden geopereerd. Het verschil in sterfte door hart- en vaatziekten, kanker en diabetes lag op respectievelijk 29%, 43% en 72%.
Het grote verschil in sterfte door alle oorzaken gold voor zowel mannen als vrouwen, gedurende meerdere decennia en voor uiteenlopende chirurgische methoden. Dit deed zich echter alleen voor wanneer mensen boven de 34 jaar werden vergeleken. Onder geopereerde personen tussen 18 en 34 jaar lag het percentage suïcide namelijk 2,4 maal zo hoog als onder degenen die niet werden geopereerd. Ook deden zich onder deze groep meer gevallen van levercirrose voor.
Het NASH-onderzoek, onder obese personen tussen 25 en 70 jaar, richtte zich specifiek op een vergelijking van metabole chirurgie met leefstijlinterventies. Van de 288 deelnemers had een derde deel alleen medische zorg gekregen, gecombineerd met verandering van leefstijl. Een derde deel had Roux-en-Y gastric bypass (RYGB)3 ondergaan en de overigen kregen chirurgie in de vorm van gastric sleeve (SG)3. Belangrijkste uitkomstmaat was het verdwijnen na een jaar follow-up van NASH, zonder dat verslechtering optrad in de met de ziekte gepaard gaande fibrose. Deze gunstige uitkomst haalde 16% van de leefstijlgroep, maar in de RYGB- en SG-groep lagen de percentages met 56% en 57% veel hoger. Wel traden onder 6% van de geopereerde personen ernstige bijwerkingen op, hoewel deze door medisch ingrijpen niet levensbedreigend werden.
1 Adams TD, Meeks H, Fraser A, et al. Long-term all-cause and cause-specific mortality for four bariatric surgery procedures. Obesity (Silver Spring). 2023 Feb;31(2):574-585.
2 Verrastro O, Panunzi S, Castagneto-Gissey L, et al. Bariatric-metabolic surgery versus lifestyle intervention plus best medical care in non-alcoholic steatohepatitis (BRAVES): a multicentre, open-label, randomised trial. Lancet. 2023 Apr 20:S0140-6736(23)00634-7.
3. https://voedingsgeneeskunde.nl/vg-22-5/metabole-chirurgie