Testosteronhormoon
Testosterontekort, kenmerk van metabool syndroom

Onderzoekers hebben een selectie van 15 markers voor obesitas gevonden die ook betrokken zijn in het ontstaan van testosterontekort. Van die markers was enkel visceraal vet geassocieerd met diabetes, met een dertien keer hogere waarschijnlijkheid op aanwezigheid van diabetes bij de kwartgroep met het meeste visceraal vet. 

Obesitas kan aan de basis liggen van een laag serumniveau testosteron. Tekort leidt niet alleen tot seksuele problemen maar versterkt ook de metabole problemen, die ook onder de noemer van testosterontekort vallen. Te weinig testosteron in het serum verhoogt het risico op diabetes, terwijl overgewicht en abnormale lipidewaarden het testosteronniveau verder omlaag trekken. Een oorzaak zou liggen bij leptine, een ander hormoon dat het oestrogeen bij mannen verhoogt. Ook het hormoon insuline is onmisbaar voor de regeling van een gezond testosteronniveau. 

De vijftien markers draaiden rond lichaamsmaten, triglyceriden, glucose, insuline en visceraal (orgaan)vet, vaak gecombineerd tot nieuwe obesitasmaten. Volgens het model waarin correcties werden aangebracht voor stoorfactoren, presteerde de score die het triglyceride- en het glucose-niveau, en de taille-hoogte-ratio omvatte, het best om diabetes te voorspellen. Mogelijk maakt die maat de bijdrage van de orgaanvetscore voor de voorspelling van het diabetesrisico overbodig.

Te hoge bloeddruk werd vastgesteld bij 43% van de deelnemers met testosterontekort, meer dan bij de andere deelnemers (29%). Volgens de onderzoekers laat beweging zich hier gelden als een antidotum: die zorgt voor minder lichaamsbeweging en herstelt de werking van leptine.

De waarneming werd gedaan in een cohort van 3500 volwassen Amerikanen, van wie 20% diabetes had. De associaties zijn afgeleid van een doorsnede-steekproef, dat wil zeggen gemaakt als een momentopname en dus zonder opvolgperiode. De oorzakelijkheid van de gevonden verbanden moeten dus bevestigd worden met gerichter onderzoek.

Referenties

Guo W, Zhao S, Chang Q et al. Negative association between 15 obesity- and lipid-related indices and testosterone in adult males: a population based cross-sectional study. Lipids Health Dis. 2025; 24(1):24 doi:10.1186/s12944-025-02436-6