Tegenspoed klutst de hersenen
Tegenspoed verandert hersenen permanent

Neurowetenschappers van het Radboudumc toonden aan dat tegenspoed het functioneren van de hersenen blijvend verandert. Een afwijkende reactie van de hersenen op tegenslagen houdt bovendien verband met angstklachten.

Trefwoorden

Aan het onderzoek deden zo’n 170 mensen mee. De wetenschappers richtten zich voor dit onderzoek specifiek op tegenslagen. Denk dan aan factoren of gebeurtenissen waarvan bekend is dat ze een negatief effect hebben op de ontwikkeling. Voorbeelden zijn roken van de moeder tijdens de zwangerschap, complicaties bij de bevalling, misbruik of een groot ongeluk. Naast deze gegevens bepaalden de onderzoekers de hersenstructuur van deze mensen met scans. Om deze te kunnen beoordelen, brachten de onderzoekers eerst in kaart hoe de hersenen normaal gesproken reageren op tegenslagen.

De scans werden gemaakt op zowel 25- als op 33-jarige leeftijd. Met behulp van kunstmatige intelligentie legden de onderzoekers vervolgens verbanden tussen tegenslagen en patronen in de hersenen. Ze vonden op beide leeftijden dat afwijkende patronen verband hielden met angstklachten. Dergelijke klachten spelen een centrale rol bij veel psychiatrische aandoeningen.

Dit betekent dat de invloed van gebeurtenissen die soms wel 25 jaar geleden plaatsvonden, nog terug te vinden zijn in de hersenen. Dat zou kunnen helpen voorspellen wie meer kans loopt op het ontwikkelen van psychiatrische aandoeningen.

De wetenschappers verwachten dat hun bevindingen uiteindelijk kunnen bijdragen aan het vroeger opsporen van psychiatrische aandoeningen. Op dit moment passen de onderzoekers hun methode toe op een groep patiënten met deze aandoeningen. Daaruit moet blijken hoe groot de voorspellende waarde is.

Referenties

Holz N E, Zabihi M, Kia S M, et al. A stable and replicable neural signature of lifespan adversity in the adult brain. Nature Neuroscience, 2023, p. 1-10.

Buitelaar, F. Nees, C. Beckmann, IMAGEN Consortium, T. Banaschewski, A.F. Marquand. DOI: 10.1038/s41593-023-01410-8.