Ultra-bewerkt en ultra-gevaarlijk
Ultra-bewerkt en ultra-gevaarlijk?

Volgens een umbrella review van epidemiologische meta-analysen verhoogt de consumptie van ultrabewerkte voeding het risico op hart- en vaatsterfte met 50%, het type 2-diabetesrisico met 40% en het risico op mentale stoornissen met 50%. Hoewel het 'slechts' om associaties bekomen uit bevolkingsstudies gaat, maken onderzoekers zich ernstige zorgen.

In de umbrella review werden alle bekende meta-analysen opgenomen waarin een associatie tussen de consumptie van ultrabewerkte voeding en een gezondheidsuitkomst werd nagegaan. Vijfenveertig associaties werden gevonden, dertien daarvan waren zelfs dosisafhankelijk. Op deze werd een positieve associatie gevonden: sterfte alle oorzaken, hart- en vaatsterfte, hartziekte, diabetes type 2, angststoornis, depressie, slaapproblemen, piepende ademhaling en obesitas.

De kwaliteit van evidentie werd voor enkele uitkomsten als 'overtuigend' en 'suggestief' berekend, onder meer voor hartsterfte en diabetes. De meeste associaties waren van lage kwaliteit, wat gebruikelijk is in epidemiologisch onderzoek, waar een associatie niet altijd oorzakelijkheid inhoudt.

In een editorial in het BMJ vatten Braziliaanse onderzoekers het zo samen: 'ultrabewerkte voeding is schadelijk voor zowat alle lichaamssystemen'.

Helemaal verwonderlijk is het niet, want de voedingsindustrie lijkt haar best te doen om voeding zo weinig mogelijk voedzaam te maken: veel suiker en veel verzadigd vet maar arm aan vezels, micronutriënten, flavonoïden en fyto-oestrogenen. In de plaats daarvan worden er kleurstoffen, emulgatoren en zoeststoffen aan toegevoegd. Experimenteel onderzoek brengt verbanden met inflammatie en dysbiose met deze stoffen aan het licht.  

'Het is tijd dat de Verenigde Naties ultrabewerkte voeding op dezelfde manier aanpakken als de tabaksindustrie,' besluiten de onderzoekers kordaat.

Referenties

Monteiro CA, Martínez-Steele E, Cannon G. Reasons to avoid ultra-processed foods. BMJ. 2024; 384:q439 doi:10.1136/bmj.q439

Lane MM, Gamage E, Du S et al. Ultra-processed food exposure and adverse health outcomes: umbrella review of epidemiological meta-analyses. BMJ. 2024; 384:e077310 doi:10.1136/bmj-2023-077310