Bewegen: beter vaker dan langer
Bewegen: beter vaker dan langer

Een nieuwe deskundigenrapport laat zien dat kleine, frequente beweegmomenten van twee tot tien minuten door de dag heen forse gezondheidswinst kunnen opleveren. De experts vonden dat dergelijke bewegingen de schadelijke effecten van langdurig zitten verminderen. Maar ook dat deze op sommige biomarkers een gunstiger effect hebben dan één langere oefensessie. 

De publicatie bekeek literatuur uit 27 systematische reviews en 135 originele trials, aangevuld met een expertsurvey onder 48 onderzoekers uit 11 landen. De deelnemers in de onderliggende studies varieerden sterk in leeftijd, gezondheidstoestand (van gezonde volwassenen tot personen met overgewicht of insulineresistentie), en bewegingsinterventies. De consensusgroep definieerde SBAE als 'beweging van welke intensiteit dan ook, in veelvuldige korte sessies van ≤10 minuten, meerdere keren per dag (≥2 sessies/dag), met tussentijdse rust (≥30 minuten) of vergelijkbaar herstel'. 

Bij het doorbreken van langdurig zitten zagen de auteurs dat SBAE bij meerdere biomarkers (glucose-, lipide-, cardiovasculaire indicatoren) acute nadelige effecten van perioden van zitten verminderde. Bijvoorbeeld: verschillende cross-over studies toonden dat meerdere korte wandelingen of spieractiviteit beter werkten op postprandiale glycemie en zelfs op de gemiddelde 24-uurs glucose-waarde dan één continue beweging van langere duur. Op de lange termijn (gemiddeld 11 weken) rapporteerden bestaan­de interventies dat SBAE verbetering gaf in meer dan twintig gezondheidsuitkomsten, waaronder zuurstofopname (VO₂-m), rustbloeddruk en metabole gezondheid. Verder bleken de uitvoering in het dagelijks leven, therapietrouw en veiligheid veelbelovend: ongeveer 95% van de deelnemers kreeg het programma af, de uitval was gemiddeld 12%, en ook zonder intensieve begeleiding was de naleving rond85 %. 

De experts concluderen dat SBAE een praktisch en haalbaar alternatief vormt voor traditionele, langere trainingssessies, vooral om de schadelijke effecten van langdurig zitten te verminderen. Het past goed binnen een dagelijkse routine en kan breed worden ingezet, ook bij mensen met minder tijd of beperkte mobiliteit. Volgens de auteurs verdient SBAE opname in beweegrichtlijnen, en moeten zorgprofessionals dit type beweging actief promoten bij patiënten en cliënten.

Er zijn echter enkele wel belangrijke kanttekeningen. Het overgrote deel van het bewijs is gebaseerd op interventies van relatief korte duur (gemiddeld 11 weken) en op primaire biomarkers. Dus niet op harde eindpunten zoals mortaliteit of langdurige ziekte-incidentie. De auteurs geven aan dat de kwaliteit van sommige geïncludeerde studies wisselend is. 

Referenties

Yin M, Li Y, Aziz AR, Buffey A, Bishop DJ, Bao D, e.a. Short bouts of accumulated exercise: Review and consensus statement on definition, efficacy, feasibility, practical applications, and future directions. J Sport Health Sci. 18 september 2025;101088