Vitamine D2 anders dan D3
Vitamine D2 is niet gelijk aan D3

De verschillen tussen vitamine D2 en D3 tekenen zich alsmaar scherper af. Uit onderzoek van de Britse universiteiten van Surrey en Brighton blijkt nu dat D2 andere genen tot uitdrukking brengt dan D3. Slechts 13% van de geaffecteerde genen bleek door beide vitamine D-vormen beïnvloed te worden. Het onderzoek bevestigt dat vitamine D de expressie van (immuun)genen meestal uitschakelt, waardoor het immuunsysteem toleranter wordt.

Van de geaffecteerde genen van welke de expressie gedaald was, stond 28% en 59% exclusief onder invloed van respectievelijk vitamine D2 en vitamine D3. Processen rond DNA-verpakking (histonen en chromatine) werden uitsluitend beïnvloed door vitamine D3, terwijl vitamine D2 vooral de transcriptie van genen ('alternative splicing') sterk beïnvloedde.

Bijvoorbeeld drijft vitamine D3 de expressie van interferon-α en interferon-γ op, terwijl D2 de expressie ervan tempert (een fenomeen dat enkel in de Europese groep waargenomen werd). Voor COVID-19 is dat bijzonder relevante informatie, want interferonen blokkeren het virus tijdens de beginfase van een infectie.

Een totale verrassing is deze bevinding niet. Vitamine D2 komt in kleine hoeveelheden voor in de voeding, bijvoorbeeld in paddenstoelen. Vitamine D wordt in hoofdzake in de huid aangemaakt in de vorm van vitamine D3, met behulp van zonlicht. Zowel uit bevolkings- als klinische studies zijn signalen opgedoken dat vitamine D2 minder werkzaam is dan vitamine D3.

Genexpressie werd bepaald door transcriptomics. Bloedstalen werden afgenomen van 97 vrouwen die uit een andere klinische studie geselecteerd waren (in welke 355 vrouwen van Europese of Aziatisch afkomst twaalf weken lang 15 µg vitamine D2, 15 µg vitamine D3 of placebo namen). Elk bloedstaal werd gebruikt om een transcriptoom te bepalen. Daarbij worden alle mRNA-transcripten verzameld en en masse geïdentificeerd via microarrays.

Het transcriptoom is een mRNA-profiel waaruit afgeleid kan worden welke genen actief zijn en in welke mate ze actief zijn. Door het transcriptoom van de placebogroep als basis te nemen, konden onderzoekers zien van welke genen specifiek de expressie door vitamine D2 of D3 beïnvloed werden.

De onderzoekers vermelden bovendien dat voor een adequate analyse het transcriptoom van 4OO personen per etnische groep bepaald zou moeten worden. Deze analyse is dus nog maar een first impression van de complexiteit.

Referenties

Durrant LR, Bucca G, Hesketh A et al. Vitamins D2 and D3 Have Overlapping But Different Effects on the Human Immune System Revealed Through Analysis of the Blood Transcriptome. Front Immunol. 2022 Feb; doi.org/10.3389/fimmu.2022.790444