Voor romanlezers verwijst deze titel naar het vermakelijke boek van Heere Heeresma, maar zelf heb ik er toch een wat andere associatie bij. Het was in de zomer van 2017 dat ik op een dag, met stralend weer, naar Zandvoort zou gaan. Nog even plassen voor vertrek en dan… zonder voortekenen: donkere urine, met de kleur van rode wijn. Om een lang verhaal kort te maken, en vele onderzoeken verder: het was een tumor in mijn rechternier, die niet meer te redden was. Eenmaal door de operatie heen, kunnen de gevolgen geniepig zijn. Resterende of nieuw ontstane kankercelletjes blijven opduiken, maar dan in een ander deel van het urinewegstelsel: de blaas. Goed behandelbaar, ten minste zolang het niet spierinvasief wordt en dan ook nog via operaties die vervelende naverschijnselen kunnen geven.

Het is misschien een wat merkwaardige vraag in de hoofdtitel, gewend als we zijn om voorzorgsmaatregelen te bepleiten ter voorkoming van ziekte. We noemen dat preventie, maar in dat woord ligt al het eerste probleem. We kennen immers ook het bevolkingsonderzoek ofwel screening, tot op heden alleen gericht op vroege detectie van kanker. Anders dan primaire preventie via leefstijlmaatregelen is deze zogeheten secundaire preventie omstreden en is dat, ondanks decennialang onderzoek, gebleven.