Visolie bevat onder andere de vetzuren EPA en DHA en die hebben gunstige effecten bij hart- en vaatziektes,1 hersenontwikkeling2 en neuropsychiatrische ziektes.3 De werking van EPA en DHA bij inflammatoire ziektes wordt vooral toegeschreven aan hun vermogen om een reeds gestarte immuunreactie te stoppen. Dat stoppen gaat niet vanzelf: het is een actief proces dat wordt georkestreerd door de zogenaamde specialized proresolving mediators (SPM’s), die vooral uit EPA, DHA en hun tussenproduct (ω3DPA) worden gemaakt.4-6 Visolie is dus niet ‘anti-inflammatoir’, zoals vaak wordt gezegd, want het voorkomt niet dat een (meestal noodzakelijke) immuunreactie wordt gestart. Als een immuunreactie niet wordt gestopt, dan sluimert deze door en ontstaat een schadelijke chronische lagegraadontsteking, die aan de basis ligt van een scala aan typisch ‘westerse’ ziektes.7-15
Minder bekend is dat visolie een preventieve rol speelt bij kanker, en ook gunstig kan zijn bij de behandeling van kanker. De celdood die gepaard gaat met de kankertherapie veroorzaakt een (steriele) ontsteking en daarbij behorend verlies van eetlust. Behandeling met SPM’s bij kanker(therapie) wordt momenteel dan ook intensief onderzocht.4-6 Op basis van zwak bewijs werd visolie reeds in 2021 door de gezaghebbende ESPEN (The European Society of Clinical Nutrition and Metabolism) aanbevolen ten behoeve van personen met kanker die chemotherapie ondergaan en risico lopen op gewichtsverlies vanwege ondervoeding. Het doel is om de eetlust te stabiliseren of te verbeteren en daarmee de voedingsinname, vetvrije massa en lichaamsgewicht.16
Visolievetzuren blijken echter veel breder te werken dan het actief stoppen van een inflammatoire reactie. Daarvoor hoeven EPA en DHA niet in ons lichaam te worden opgenomen. Uit onderzoek bij dieren en mensen blijkt dat visolie de samenstelling van de microbiota in de darmen beïnvloedt. De groei van anti-inflammatoire bacteriesoorten, zoals bifidobacterium en lactobacillus, wordt bevorderd en die van hun inflammatoire tegenhangers, zoals deferribacteraceae, desulfovibrio en E. coli, wordt gereduceerd.17 In onze darmen dient er een balans te zijn tussen pro-inflammatoire en anti-inflammatoire micro-organismen.18,19
Visolie vergroot de diversiteit aan bacteriesoorten in onze darmen en dat wordt als gunstig beschouwd.20 De veranderingen gaan gepaard met een verhoogde productie van (anti-inflammatoire) korteketenvetzuren en een verminderde vorming, en een verhoogde afbraak, van lipopolysaccharide (LPS). Dit is een sterk inflammatoir onderdeel van de wand van gramnegatieve bacteriën. Ook wordt de dikte van slijmlaag (mucus) groter en wordt de darmwand minder doorlaatbaar voor ongewenste stoffen, zoals LPS. Het aantal ziekmakende bacteriën daalt en het gehalte aan anti-inflammatoire Akkermansia muciniphila stijgt. Laatstgenoemde doet zich tegoed aan de mucus maar wordt als een gunstige soort gezien.17,19,20
Sommige onderzoekers beschouwen visolie als een prebioticum,21,22 dus als 'voedsel voor goede’ darmbacteriën. Omega-6-vetzuren, zoals linolzuur en arachidonzuur, hebben een tegengesteld effect, dus belangrijk is ook hier de omega-3/omega-6-verhouding.17,22a De inname van linolzuur uit o.a. zonnebloemolie en plantaardige margarines, is in de laatste decennia sterk gestegen, omdat we van voedingsdeskundigen zo nodig meervoudig onverzadigde oliën moesten gaan gebruiken. In deze plantaardige oliën is de verhouding van het omega-3-vetzuur alfalinoleenzuur (omega-3) en linolzuur (omega-6) van belang, omdat ook alfalinoleenzuur gunstige effecten uitoefent op het darmmicrobioom.23 Verzadigd vet heeft daarentegen een ongunstige invloed, dus is de verhouding hiervan met EPA en DHA eveneens belangrijk.21 Dat moet niet worden overdreven want vissen,24 zoals haring,25,26 bevatten meer verzadigd vet dan EPA en DHA samen. Ook is het gehalte aan verzadigd vet in een gezuiverd ongefractioneerd visoliesupplement maar weinig lager dan dat van EPA plus DHA.29
In een recente studie remden EPA en DHA (omega-3) in de voeding de groei van een prostaatkankercellijn in muizen. De groei werd door arachidonzuur (omega-6) juist gestimuleerd. EPA verhoogde de diversiteit van bacteriën in de darm en het aandeel van de bacteriefamilie ruminococcaceae daalde met zo’n vijftig procent. Een kleine groep van 21 mannen met prostaatkanker kreeg voorafgaand aan hun operatie zeven weken 3 g EPA per dag. Twintig mannen met prostaatkanker dienden als controles en kregen een omega-9-vetzuur. De behandeling met EPA veroorzaakte een 71% mindere toename van de agressiviteit van de prostaatkanker ten opzichte van de controles. Ook in deze studie bij mensen veroorzaakte EPA een dalend aandeel van ruminococcaceae in de feces.30,31 Laatstgenoemde is een melkzuurbacterie die voorkomt bij een vezelrijke voeding en doorgaans juist als gunstig wordt beschouwd omdat deze boterzuur produceert.32,33
Er zijn dus nog vele onduidelijkheden maar bij de meeste wetenschappers bestaat geen twijfel over de gunstige effecten van vis en visolie in zowel gezondheid als ziekte.1-3
Health effects of fish oil
1. Djuricic I, Calder PC. Pros and Cons of Long-Chain Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids in Cardiovascular Health. Annu Rev Pharmacol Toxicol. 2023 Jan 20;63:383-406. doi: 10.1146/annurev-pharmtox-051921-090208. PMID: 36662586.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36662586/
2. Tian A, Xu L, Szeto IM, Wang X, Li D. Effects of Different Proportions of DHA and ARA on Cognitive Development in Infants: A Meta-Analysis. Nutrients. 2025 Mar 20;17(6):1091. doi: 10.3390/nu17061091. PMID: 40292560; PMCID: PMC11946645.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40292560/
3. Antao HS, Sacadura-Leite E, Bandarra NM, Figueira ML. Omega-3 index as risk factor in psychiatric diseases: a narrative review. Front Psychiatry. 2023 Jul 28;14:1200403. doi: 10.3389/fpsyt.2023.1200403. PMID: 37575565; PMCID: PMC10416246.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37575565/
Fish oil and ‘specialized proresolving mediators’ (SPMs)
4. Shan K, Feng N, Cui J, Wang S, Qu H, Fu G, Li J, Chen H, Wang X, Wang R, Qi Y, Gu Z, Chen YQ. Resolvin D1 and D2 inhibit tumour growth and inflammation via modulating macrophage polarization. J Cell Mol Med. 2020 Jul;24(14):8045-8056. doi: 10.1111/jcmm.15436. Epub 2020 May 29. PMID: 32469149; PMCID: PMC7348143.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32469149/
5. Serhan CN, Sulciner ML. Resolution medicine in cancer, infection, pain and inflammation: are we on track to address the next Pandemic? Cancer Metastasis Rev. 2023 Mar;42(1):13-17. doi: 10.1007/s10555-023-10091-5. PMID: 36781545; PMCID: PMC9924836.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36781545/
6. Quinlivan KM, Howard IV, Southan F, Bayer RL, Torres KL, Serhan CN, Panigrahy D. Exploring the unique role of specialized pro-resolving mediators in cancer therapeutics. Prostaglandins Other Lipid Mediat. 2025 Jun;178:106944. doi: 10.1016/j.prostaglandins.2024.106944. Epub 2024 Dec 24. PMID: 39722403.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39722403/
Low grade inflammation
7. Egger G, Dixon J. Obesity and chronic disease: always offender or often just accomplice? Br J Nutr. 2009 Oct;102(8):1238-42. doi: 10.1017/S0007114509371676. Epub 2009 May 18. PMID: 19445817.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19445817/
8. Egger G, Dixon J. Inflammatory effects of nutritional stimuli: further support for the need for a big picture approach to tackling obesity and chronic disease. Obes Rev. 2010 Feb;11(2):137-49. doi: 10.1111/j.1467-789X.2009.00644.x. Epub 2009 Jul 30. PMID: 19656309.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19656309/
9. Egger G, Dixon J. Non-nutrient causes of low-grade, systemic inflammation: support for a 'canary in the mineshaft' view of obesity in chronic disease. Obes Rev. 2011 May;12(5):339-45. doi: 10.1111/j.1467-789X.2010.00795.x. PMID: 20701689.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20701689/
10. Ruiz-Núñez B, Pruimboom L, Dijck-Brouwer DA, Muskiet FA. Lifestyle and nutritional imbalances associated with Western diseases: causes and consequences of chronic systemic low-grade inflammation in an evolutionary context. J Nutr Biochem. 2013 Jul;24(7):1183-201. doi: 10.1016/j.jnutbio.2013.02.009. Epub 2013 May 6. PMID: 23657158.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23657158/
11. Hotamisligil GS. Inflammation, metaflammation and immunometabolic disorders. Nature. 2017 Feb 8;542(7640):177-185. doi: 10.1038/nature21363. PMID: 28179656.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28179656/
12. Guigas B, Jourdan T, Stienstra R. Editorial: Immune Regulation of Metabolic Homeostasis. Front Endocrinol (Lausanne). 2022 May 31;13:929460. doi: 10.3389/fendo.2022.929460. PMID: 35712253; PMCID: PMC9195164.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35712253/
13. van de Vyver M. Immunology of chronic low-grade inflammation: relationship with metabolic function. J Endocrinol. 2023 Feb 23;257(1):e220271. doi: 10.1530/JOE-22-0271. PMID: 36688876.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36688876/
14. Tristan Asensi M, Napoletano A, Sofi F, Dinu M. Low-Grade Inflammation and Ultra-Processed Foods Consumption: A Review. Nutrients. 2023 Mar 22;15(6):1546. doi: 10.3390/nu15061546. PMID: 36986276; PMCID: PMC10058108.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36986276/
15. Mukherjee S, Kundu R, Vidaković M. Editorial: Metaflammation in obesity and diabetes. Front Endocrinol (Lausanne). 2025 Jan 16;15:1540999. doi: 10.3389/fendo.2024.1540999. PMID: 39886034; PMCID: PMC11780314.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39886034/
Fish oil recommendation in cancer
16. Muscaritoli M, Arends J, Bachmann P, Baracos V, Barthelemy N, Bertz H, Bozzetti F, Hütterer E, Isenring E, Kaasa S, Krznaric Z, Laird B, Larsson M, Laviano A, Mühlebach S, Oldervoll L, Ravasco P, Solheim TS, Strasser F, de van der Schueren M, Preiser JC, Bischoff SC. ESPEN practical guideline: Clinical Nutrition in cancer. Clin Nutr. 2021 May;40(5):2898-2913. doi: 10.1016/j.clnu.2021.02.005. Epub 2021 Mar 15. PMID: 33946039.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33946039/
Fish oil and the gut microbiota
17. Insight into the effects of Omega-3 fatty acids on gut microbiota impact of a balanced tissue Omega-6_Omega-3 ratio_Zou Front Nutr. 2025
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40453723/
18. Al Bander Z, Nitert MD, Mousa A, Naderpoor N. The Gut Microbiota and Inflammation: An Overview. Int J Environ Res Public Health. 2020 Oct 19;17(20):7618. doi: 10.3390/ijerph17207618. PMID: 33086688; PMCID: PMC7589951.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33086688/
19. Kumar S, Mukherjee R, Gaur P, Leal É, Lyu X, Ahmad S, Puri P, Chang CM, Raj VS, Pandey RP. Unveiling roles of beneficial gut bacteria and optimal diets for health. Front Microbiol. 2025 Feb 18;16:1527755. doi: 10.3389/fmicb.2025.1527755. PMID: 40041870; PMCID: PMC11877911.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40041870/
20. Arjomand Fard N, Bording-Jorgensen M, Wine E. A Potential Role for Gut Microbes in Mediating Effects of Omega-3 Fatty Acids in Inflammatory Bowel Diseases: A Comprehensive Review. Curr Microbiol. 2023 Oct 8;80(11):363. doi: 10.1007/s00284-023-03482-y. PMID: 37807005.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37807005/
21. Caesar R, Tremaroli V, Kovatcheva-Datchary P, Cani PD, Bäckhed F. Crosstalk between Gut Microbiota and Dietary Lipids Aggravates WAT Inflammation through TLR Signaling. Cell Metab. 2015 Oct 6;22(4):658-68. doi: 10.1016/j.cmet.2015.07.026. Epub 2015 Aug 27. PMID: 26321659; PMCID: PMC4598654.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26321659/
22. Costantini L, Molinari R, Farinon B, Merendino N. Impact of Omega-3 Fatty Acids on the Gut Microbiota. Int J Mol Sci. 2017 Dec 7;18(12):2645. doi: 10.3390/ijms18122645. PMID: 29215589; PMCID: PMC5751248.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29215589/
22a. Patterson E, Wall R, Fitzgerald GF, Ross RP, Stanton C. Health implications of high dietary omega-6 polyunsaturated Fatty acids. J Nutr Metab. 2012;2012:539426. doi: 10.1155/2012/539426. Epub 2012 Apr 5. PMID: 22570770; PMCID: PMC3335257.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22570770/
23. Liu, P., Liu, M., Liu, X., Xue, M., Jiang, Q., & Lei, H. (2021). Effect of α-linolenic acid (ALA) on proliferation of probiotics and its adhesion to colonic epithelial cells. Food Science and Technology, 42, e71921.
https://www.scielo.br/j/cta/a/VP7ZLNGbXYgQkjPCK3Nbctr/?format=html&lang…
24. Xu H, Turchini GM, Francis DS, Liang M, Mock TS, Rombenso A, Ai Q. Are fish what they eat? A fatty acid's perspective. Prog Lipid Res. 2020 Nov;80:101064. doi: 10.1016/j.plipres.2020.101064. Epub 2020 Sep 30. PMID: 33010278.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33010278/
25. Huynh MD, Kitts DD, Hu C, Trites AW. Comparison of fatty acid profiles of spawning and non-spawning Pacific herring, Clupea harengus pallasi. Comp Biochem Physiol B Biochem Mol Biol. 2007 Apr;146(4):504-11. doi: 10.1016/j.cbpb.2006.11.023. Epub 2006 Dec 5. PMID: 17276118.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17276118/
26. Szlinder-Richert J, Usydus Z, Wyszyński M, Adamczyk M. Variation in fat content and fatty-acid composition of the Baltic herring Clupea harengus membras. J Fish Biol. 2010 Aug;77(3):585-99. doi: 10.1111/j.1095-8649.2010.02696.x. PMID: 20701642.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20701642/
29. Hilton, J. E., Setzer, W. N., Satyal, P., Poudel, A., Ashcroft, S., & Satyal, R. (2024). The Quantitation of EPA and DHA in Fish Oil Dietary Supplements Sold in the United States. Dietetics, 3(4), 609-618.
https://www.mdpi.com/2674-0311/3/4/41
Fish oil in prostate cancer
30. Lachance G, Robitaille K, Laaraj J, Gevariya N, Varin TV, Feldiorean A, Gaignier F, Julien IB, Xu HW, Hallal T, Pelletier JF, Bouslama S, Boufaied N, Derome N, Bergeron A, Ellis L, Piccirillo CA, Raymond F, Fradet Y, Labbé DP, Marette A, Fradet V. The gut microbiome-prostate cancer crosstalk is modulated by dietary polyunsaturated long-chain fatty acids. Nat Commun. 2024 Apr 23;15(1):3431. doi: 10.1038/s41467-024-45332-w. PMID: 38654015; PMCID: PMC11039720.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38654015/
31. Robitaille K, Guertin MH, Jamshidi A, Xu HW, Hovington H, Pelletier JF, Beaudoin L, Gevariya N, Lacombe L, Tiguert R, Caumartin Y, Dujardin T, Toren P, Lodde M, Racine É, Trudel D, Perigny M, Duchesne T, Savard J, Julien P, Fradet Y, Fradet V. A phase IIb randomized placebo-controlled trial testing the effect of MAG-EPA long-chain omega-3 fatty acid dietary supplement on prostate cancer proliferation. Commun Med (Lond). 2024 Mar 22;4(1):56. doi: 10.1038/s43856-024-00456-4. PMID: 38519581; PMCID: PMC10960033.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38519581/
Plant foods augment Ruminococcaceae
32. Tomova A, Bukovsky I, Rembert E, Yonas W, Alwarith J, Barnard ND, Kahleova H. The Effects of Vegetarian and Vegan Diets on Gut Microbiota. Front Nutr. 2019 Apr 17;6:47. doi: 10.3389/fnut.2019.00047. PMID: 31058160; PMCID: PMC6478664.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31058160/
33. Sakkas H, Bozidis P, Touzios C, Kolios D, Athanasiou G, Athanasopoulou E, Gerou I, Gartzonika C. Nutritional Status and the Influence of the Vegan Diet on the Gut Microbiota and Human Health. Medicina (Kaunas). 2020 Feb 22;56(2):88. doi: 10.3390/medicina56020088. PMID: 32098430; PMCID: PMC7073751.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32098430/
