In deze bijdrage wordt ingegaan op een aantal mechanismen die aan de basis staan van onze gezondheid door het eten van groente en fruit. Er is nauwelijks twijfel over dat een voeding met veel groente en fruit gunstig uitpakt op onder andere het gewicht, bloedvetten en glucose, bloeddruk, cardiovasculaire gezondheid en het risico op kanker. Groente en fruit gaan door als ‘gezond’, maar waarom? Meestal is het antwoord: vanwege de micronutriënten en niet te vergeten de vezels. Dat is correct, maar vormt niet het hele verhaal.

Genetische varianten in genen die coderen voor enzymen die belangrijk zijn voor het vetzuurmetabolisme lijken een rol te spelen bij het optreden van ADHD. Deze enzymen, vetzuur-desaturases, zijn betrokken bij het in stand houden van gezonde spiegels van omega-6- en omega-3-lange-keten meervoudig onverzadigde vetzuren (LCPUFA’s). LCPUFA’s spelen een cruciale rol voor de hersenontwikkeling en -functie. Genetische varianten in desaturases zouden mede kunnen verklaren waarom kinderen met ADHD vaak lagere concentraties hebben van omega-3-LCPUFA’s, terwijl de vetzuurinname niet per se anders is dan bij kinderen zonder ADHD.

‘Vroeger was ik van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat actief. Ik ging soms uit tot in de kleine uurtjes. Nu heb ik mijn rust nodig en lig ik regelmatig al om tien uur op bed.’ Het is een uitspraak die je wel vaker hoort. Meestal zijn het mensen boven de veertig die dit verzuchten alsof het om iets opmerkelijks gaat. Maar het is nu eenmaal een bekend fenomeen dat we in onze latere jaren niet meer zo vitaal zijn als toen we nog jong waren.

De meeste mensen van niet-Europese afkomst kunnen geen melksuiker of lactose verteren, terwijl melk sterk aanbevolen wordt in westerse voedingsrichtlijnen. Lactose kan dus bij vele mensen voor hinder zorgen en soms is die ernstig. Hoewel het perfect mogelijk is om zonder melk te leven, gaan we in dit stuk vooral op zoek naar adviezen om lactose beter te tolereren. Dit is het achtste deel van een reeks artikelen over voedselintoleranties.

Overschakelen naar een fitte manier van leven zal niet voor iedereen gemakkelijk zijn, maar de toegankelijke en empathische schrijfstijl verlaagt daarvoor wel de drempel. De schrijvers benadrukken dat het boek niet is bedoeld als opgeheven vingertje en niet wil preken over wat goed of fout is. Je zou erover kunnen discussiëren of ze daarin wel helemaal geslaagd zijn, want het is overduidelijk dat ze meer heil zien in plantaardige voedingsmiddelen dan in dierlijke. Overigens nuanceren ze hun voorkeur wel met de uitspraak dat dierlijke voeding niet zozeer slecht is, maar plantaardige voeding daarentegen juist zo goed. Onderzoek laat volgens hen duidelijk zien dat mensen die minder dierlijke producten eten, langer leven en gezonder zijn. Vis en visolieproducten kwalificeren de schrijvers overigens ook niet als gezond omdat die volgens hen vaak vervuild zijn met kwalijke stoffen. Ze geven daarom de voorkeur aan algenoliesupplementen: ‘Dan krijg je toch die belangrijke omega-3-vetzuren binnen’. Het is logisch dat ze vervolgens ook biologische voeding aanraden om minder schadelijke chemicaliën binnen te krijgen. Over het darmmicrobioom schrijven ze dat onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die hoofdzakelijk plantaardig eten vaker een grotere diversiteit aan gunstige darmbacteriën hebben.

In deze bijdrage hebben we het over een thion dat ook een thiol is en dat als antioxidant uitblinkt. Over ergothioneïne dus - en daarbij mag je onmiddellijk aan paddenstoelen denken. Schrijnend wel is het klinisch onderzoek dat weer achterop hinkt. Is dit het nutriënt waarop we al honderd jaar wachten?