Dossier
Pijnmanagement

Pijn is een van de oudste en meest fundamentele menselijke ervaringen, onmisbaar voor onze overleving. In de oudheid werd het vaak gezien als een straf van de goden of een teken van een verstoorde balans in de lichaamssappen. In de middeleeuwen gold pijn als een beproeving die men moest doorstaan. Ondanks de vooruitgang van de moderne geneeskunde blijft pijn in vele opzichten een mysterie.

Nummer
2
Jaar
2025
Jaargang
26

Dossier

Voeding

Pijn is een van de oudste en meest fundamentele menselijke ervaringen, onmisbaar voor onze overleving. In de oudheid werd het vaak gezien als een straf van de goden of een teken van een verstoorde balans in de lichaamssappen. In de middeleeuwen gold pijn als een beproeving die men moest doorstaan. Al duizenden jaren gebruiken mensen het melksap van de papaverplant – opium – om pijn te verzachten. Met de vooruitgang van de moderne geneeskunde kwamen krachtigere pijnstillers, zoals morfine, paracetamol en ibuprofen. Toch blijft pijn in vele opzichten een mysterie.

Voeding
Hoe darmbacteriën onze pijnperceptie beïnvloeden

Het microbioom speelt een rol in pijnregulatie via de productie van neuromodulatoren en het beïnvloeden van immuunreacties. Stress, voeding en probiotica kunnen de samenstelling van de microbiota veranderen, wat invloed heeft op de pijngevoeligheid. Dier- en klinische studies tonen aan dat het microbioom zowel pijn kan verergeren als verlichten, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor niet-farmacologische behandelingen, zoals stressmanagement, voedingsinterventies, vitamine D-suppletie en de inzet van probiotica.

Fytotherapie
Effectiviteit en therapeutische toepassingen

Chronische pijn is een complex en invaliderend verschijnsel dat miljoenen mensen wereldwijd treft. Volgens een publicatie van het Zorginstituut Nederland hebben drie miljoen mensen in Nederland chronische pijn en bij de helft van hen gaat het om lage rugpijn. Gedefinieerd als pijn die langer dan drie maanden aanhoudt, kan chronische pijn voortkomen uit verschillende oorzaken, waaronder eerder opgelopen verwondingen, chronische ziekten zoals artritis of fibromyalgie en zenuwletsel.

Interview

Hij kijkt er al naar uit. Want aan hem de taak om op 23 mei het VGBC2025 in te luiden met een ‘vroege’ workshop over het hormonale stress-systeem. Niet alleen verheugt hij zich erop omdat hij dol is op zijn vak en graag kennis deelt, maar ook omdat hij dan weer ‘live’ voor een groot publiek zal staan en daarmee contact kan maken zonder dat er een beeldscherm tussen zit. Voor iemand die veel webinars geeft, betekent dit een welkome afwisseling. Ralph Moorman is autoriteit op het gebied van voeding en hormonen. Gezien het thema van het congres, ‘Hormonale veerkracht’, mag hij daar natuurlijk niet ontbreken.

Artikelen

Voeding

Met twee voedingscomponenten sluiten we in dit negende deel de reeks over voedselintoleranties af. Het verhaal rond fructose volgt hetzelfde stramien als dat van lactose: neem je het niet goed op, dan wordt het een FODMAP. Salicylzuren zijn plantaardige fytochemicaliën met de gekende farmacologische effecten. Als intolerantiefactor is hun rol nog onduidelijk, maar de aanwijzingen mogen we zeker niet negeren.

Uit het nieuws

Voor wie door een gezonde leefstijl de kans op kanker wil verkleinen of als zorgprofessional dat zijn patiënten meegeeft, klinkt de volgende recente uitspraak1 weinig bemoedigend. Die is van internist en hoogleraar Erfelijke Kanker Nicoline Hoogerbrugge: ‘5, hooguit 10% van alle kankerdiagnoses is erfelijk. Dertig procent van alle kankergevallen is het gevolg van leefstijl. Maar bij de grootste groep, 60%, is er gewoon sprake van domme pech.’ Maar is dat wel zo? Zijn zoveel kankergevallen inderdaad niet door eigen initiatief te voorkomen of kan op zijn minst de kans daarop niet worden verkleind?

Uit het nieuws

Vetweefsel wegzuigen, borst vergroten, neusstand aanpassen, verslapte huid verstevigen: het zijn intussen geaccepteerde behandelingen die gerekend worden tot de cosmetische chirurgie. Deze wordt onderscheiden van plastische chirurgie, de behandeling van misvormingen en functiestoornissen. Cosmetische ingrepen hebben als doel zichtbare uitingen van veroudering tegen te gaan of uiterlijke kenmerken aan te passen aan de eigen smaak.

Voeding
Geen vitamine, maar wel essentieel

Choline is een onmisbare voedingsstof die een sleutelrol speelt in het lichaam. Toch blijft choline vaak onderbelicht, waardoor er bij specifieke doelgroepen te vaak tekorten voorkomen met de daarbij behorende gezondheidsrisico’s. Dit artikel is een pleidooi voor meer aandacht voor choline in de dagelijkse praktijk van de gezondheidsprofessional.

Boek
Verander je voeding, verbeter je stemming en verminder je angst

‘Een gezond dieet voor de hersenen voedt ze, beschermt ze en levert ze energie door de suiker- en insulinespiegel binnen een gezond bereik te houden.’ Een uitspraak van dr. Georgia Ede waar niet aan valt te tornen. Je kan wel anders denken over wat zij onder een gezond dieet verstaat. Ze verwijst namelijk alle gangbare voedingsadviezen voor een gezonde leefstijl min of meer naar de prullenbak. Denk hierbij aan het mediterrane dieet, vegetarisch eten en plantaardige voeding. Eet je zelf paleo of keto of ben je daarin geïnteresseerd, dan zal haar boodschap wellicht weerklank bij je vinden.